توضیحات
ماهنگار دیدهبان امنیت ملی در دیدهبانی تیرماه خود، بسیاری از موضوعات را مورد توجه قرار داد و پس از اولویتبندی بر اساس اهمیت، محورهای زیر به عنوان مهمترین رویدادهایی که در حوزههای مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار است، انتخاب شد و ابعاد مختلف آن به قلم اعضای هیئت علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی به نگارش درآمد.
در بعد امنیت داخلی، موضوع «الگوهای برهمکنشی پساانتخاباتی» با تمرکز بر تقابل جریانها، گروهها و نهادهای گوناگون در برهه زمانی پس از انتخابات به نگارش درآمد و تلاش شد تا موضوع کنشگری تقابلجویانه نیروها و گروههای سیاسی در فضای پسا انتخاباتی اخیر از منظر جامعهشناسی سیاسی تحلیل شود و بنیادهای شکلگیری و تداوم کنشهای تقابلجویانه، پیامدهای این پدیده و بایستههای گذار مدنی از این وضعیت مورد تأکید قرار گیرد.
«کابینه دولت دوازدهم؛ ضرورتها و الزامات» یکی دیگر از موضوعات در عرصه امنیت داخلی بود که نحوه چیدمان کابینه و ضرورتها و الزامات دستیابی به یک کابینه همسو و کارآمد را مورد توجه قرار داد. این نوشتار، بر این امر تأکید خواهد کرد که اولین و مهمترین گام دولت دوازدهم، چیدمان یک کابینه هماهنگ و کارآمد است زیرا راهبر و مسئول اصلی پیشبرد و اجراییسازی برنامهها و اقدامات وعده داده شده رئیس جمهوری به مردم، کابینه و افرادی است که مسئولیتهای مختلف آن را برعهده میگیرند.
عرصه عمومی کشور در ماههای اخیر شاهد افزایش انواع اعتراضات صنفی و کارگری بود. اعتراضات مزبور اگرچه به حوزههای مختلف اقتصاد تعلق داشتهاند اما عموماً از تداوم شرایط نامطلوب اقتصادی و ضعف یا غفلت از سازوکارهای نظارتی در سالهای پیشین ناشی شدهاند. از این رو «شرایط اقتصادی کشور و اعتراضات صنفی و کارگری»، یکی دیگر از موضوعات مهم امنیت داخلی در تیرماه بود که در این شماره ماهنگار دیدهبان امنیت ملی به آن پرداخته شد.
در ماه گذشته، انعقاد قرارداد نزدیک به پنج میلیارد دلاری با شرکت نفت فرانسوی توتال برای توسعه میدان پارس جنوبی یکی از مهمترین رویدادهای حوزه اقتصادی و دیپلماسی کشور بود. این موضوع که در چهارچوب نوشتاری با عنوان «ملاحظاتی راهبردی درباره قرارداد ایران با شرکت توتال»، به نگارش درآمده است، حاکی از گشایشهای جدید در تعاملات بینالمللی ایران است که بهرغم مانعسازیهای مختلف در اجرای برجام از سوی دولت آمریکا اتفاق میافتد.
پیامها و پیامدهای حمله موشکی ایران به مرکز فرماندهی و کنترل داعش در دیرالزور، یکی دیگر از موضوعات این شماره ماهنگار امنیت ملی است که ضمن تشریح عملیات و اهداف آن، به اهمیت آن از بعد ادخلی، میدانی و منطقهای پرداخته شده است.
یکی دیگر از پژوهشهایی که در عرصه امنیت داخلی در این شماره از ماهنگار مورد تأکید قرار گرفت، «گرمایش هوا و پیچیدگی مدیریت بحران در ایران است» که تلاش دارد با تأکید بر برخی کاستیها و راهکارها، ناکارآمدی موجود در برابر افزایش تأثیر گرمایش هوا در کشور را کاهش دهد.
در بخش امنیت منطقهای، ابعاد مختلف تداوم بحران در خلیج فارس با تمرکز بر تقابل قطر و عربستان، به نگارش درآمده و تلاش کرده است ضمن بررسی دلایل تقابل کشورهای عربی با قطر، با بررسی مواضع بازیگران، چشمانداز این بحران را بررسی کند.
بازپس گیری موصل یکی دیگر از موضوعات مهم در امنیت منطقهای کشورمان محسوب میشود که در ماه قبل به وقوع پیوست. از نظر نویسنده این مقاله فرایند باز پسگیری شهر موصل متأثر از ملاحظاتی بوده است که قطعاً بر آینده عراق، آینده داعش و نحوه تعامل بازیگران داخلی ذینفع (کردها، اهل سنت، شیعیان) و دولتهای ذینفوذ در تحولات این کشور تأثیرگذار خواهد بود. از این رو تلاش شده است که با توجه به این موارد، وضعیت عراق در دوران گذر به عصر پساداعش مورد کنکاش قرار گیرد.
سوریه و تحولات میدانی و سیاسی آن از جمله موضوعاتی است که ماهنگار امنیت ملی از آغاز بحران این کشور تا کنون تلاش داشته است به بهترین شیوه ممکن تحولات آن را به صورت جامع و دقیق بازتاب دهد. در این شماره رویدادهای مربوط به این کشور با تمرکز بر اعلام آتش بس از سوی آمریکا و روسیه مورد تأکید قرار گرفته است.
در چهارچوب موضوعات مربوط به امنیت بینالمللی؛ اجلاس گروه 20 و تأثیرات آن بر روندهای جهانی، مورد تأکید قرار گرفت. با توجه به اینکه در این اجلاس، مقامات بزرگترین اقتصادهای جهان حضور داشته و طیفی از مسائل مهم جهانی از اقتصاد گرفته تا امنیت مورد تبادل نظر قرار میگیرد، نتایج و توافقهای صورتگرفته در این اجلاس به طور مستقیم بر روندهای جهانی و به طور غیرمستقیم بر منافع ملی ایران تأثیر خواهد گذاشت که تلاش شده است در یکی از پژوهشهای این شماره از دیدهبان به آن پرداخته شود.
همهپرسی درباره استقلال اقلیم کردستان در مهرماه که مدتی است توسط مسعود بارزانی رئیس اقلیم، اعلام شده است یکی از موضوعاتی است که بر نظم منطقهای و نیز امنیت جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار خواهد بود. در نشست این ماه پژوهشکده مطالعات راهبردی که با سخنرانی یکی از کارشناسان برجسته این حوزه و با حضور اعضای هیئت علمی برگزار شد، مهمترین ابعاد این مسئله به بحث و تبادل نظر گذاشته شد که متن مکتوب آن در این شماره از ماهنگار دیدهبان امنیت ملی، در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.
عراق پس از داعش، یکی از موضوعات مهمی است که با توجه به بازپسگیری موصل، در مورد آن، بحثهای مختلفی از سوی اندیشمندان و نظریهپردازان در جریان است. از این رو بخش «نگاه دیگران» این شماره از دیدهبان امنیت ملی به این موضوع اختصاص یافته و با تأکید بر مقاله رناد منصور با عنوان «عراق پس از سقوط داعش: نزاع برای حکومت»، با بررسی مهمترین مسائل تشکیل دولت جدید در عراق و دیدگاههای متفاوت سه بازیگر اصلی سیاسی یعنی نوری مالکی، مقتدی صدر و حیدر العبادی و حامیان آنها، استدلال میکند که قدرت کارگزاران شیعی در عراق بعد از سال 2018 نیز ادامه خواهد یافت، با این حال، بعید است که یک جناح به طور کامل در سال 2018 برنده شود.
بررسی
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.